فهرست آیات مهدویت

این مقاله دربارهٔ فهرستی از آیات مهدویت است. برای اطلاع از آیات مهدویت، مدخل آیات مهدویت را ببینید.

فهرست آیات مهدویت آیاتی از قرآن است که در تفسیر آنها به مباحث مرتبط با مهدویت مانند ظهور، قیام، غیبت و حکومت حضرت مهدی(عج) اشاره شده است. در تفسیر یا تأویل این آیات، به روایاتی از اهل بیت استناد شده است.

ردیفمتن و ترجمهآدرس آیهتفسیر
۱وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ‌ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ‌ أَنَّ الْأَرْ‌ضَ يَرِ‌ثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ
و در حقيقت، در زبور پس از تورات نوشتيم كه زمين را بندگان شايسته ما به ارث خواهند برد.		انبیاء ۱۰۵از امام باقر(ع) نقل شده که منظور از صالحان، اصحاب حضرت مهدی (ع) در آخر الزمان هستند.
۲وَنُرِ‌يدُ أَن نَّمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْ‌ضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِ‌ثِينَ
و خواستیم بر کسانی که در آن سرزمین فرو دست شده بودند منّت نهیم و آنان را پیشوایان [مردم‌] گردانیم و ایشان را وارث [زمین‌] کنیم.		قصص ۵در روایتی از امام علی(ع) الذین استضعفوا به آل محمد تفسیر شده که حضرت مهدی دشمنانشان را خوار می‌کند.
۳وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْ‌ضِ...
خدا به كسانى از شما كه ايمان آورده و كارهاى شايسته كرده‌اند، وعده داده است كه حتماً آنان را در اين سرزمين جانشين [خود] قرار دهد؛...		نور ۵۵به گفته شیخ طوسی، از اهل‌بیت روایت شده که این آیه درباره مهدی آل‌محمد(ص) است.
۴ذَٰلِكَ الْكِتَابُ لَا رَ‌يْبَ ۛ فِيهِ ۛهُدًى لِّلْمُتَّقِينَ الَّذِينَ يُؤْمِنُونَ بِالْغَيْبِ وَيُقِيمُونَ الصَّلَاةَ وَمِمَّا رَ‌زَقْنَاهُمْ يُنفِقُونَ...
این است کتابی که در آن هیچ تردیدی نیست [و] مایه هدایت تقواپیشگان است. آنان که به غیب ایمان می‏‌آورند و نماز را بر پا می‌‏دارند و از آنچه روزیشان داده‏‌ایم انفاق می‏‌کنند.		بقره ۱-۳در برخی از روایات ائمه(ع) غیب در این آیه به امام غائب تفسیر شده است.
۵... أَيْنَ مَا تَكُونُوا يَأْتِ بِكُمُ اللَّهُ جَمِيعًا ۚ...
هر کجا که باشید، خداوند همگی شما را [به سوی خود باز] می‌‏آورد		بقره ۱۴۸از امام صادق(ع) نقل شده که این آیه درباره قائم و اصحابش نازل شده، که بدون قرار و وعده قبلی جمع خواهند شد.
۶وَلَنَبْلُوَنَّكُم بِشَيْءٍ مِّنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِّنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنفُسِ وَالثَّمَرَاتِ...
و قطعاً شما را به چیزی از [قبیلِ‏] ترس و گرسنگی و کاهشی در اموال و جان‌ها و محصولات می‌‏آزماییم...		بقره ۱۵۵در روایتی، امام صادق(ع) پس از ذکر برخی از نشانه‌های ظهور، این آیه را خواند.
۷يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُ‌وا وَصَابِرُ‌وا وَرَ‌ابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّـهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، صبر كنيد و ايستادگى ورزيد و مرزها را نگهبانى كنيد و از خدا پروا نماييد، اميد است كه رستگار شويد.		آل عمران ۲۰۰در روایتی از امام باقر(ع)، به وظایف منتظران از جمله مرابطه با امام زمان اشاره شده است.
۸وَمَن يُطِعِ اللَّهَ وَالرَّ‌سُولَ فَأُولَـٰئِكَ مَعَ الَّذِينَ أَنْعَمَ اللَّـهُ عَلَيْهِم مِّنَ النَّبِيِّينَ وَالصِّدِّيقِينَ وَالشُّهَدَاءِ وَالصَّالِحِينَ ۚ وَحَسُنَ أُولَـٰئِكَ رَ‌فِيقًا
كسانى كه از خدا و پيامبر اطاعت كنند، در زمره كسانى خواهند بود كه خدا آنان را گرامى داشته [يعنى‌] با پيامبران و راستان و شهيدان و شايستگانند و آنان چه نيكو همدمانند.		نساء ۶۹در روایتی از امام صادق(ع)، حسن اولئک رفیقاً به امام زمان تفسیر شده است.
۹هُوَ الَّذِي أَرْ‌سَلَ رَ‌سُولَهُ بِالْهُدَىٰ وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَ‌هُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِ‌هَ الْمُشْرِ‌كُونَ
اوست كسى كه فرستاده خود را با هدايت و آيين درست روانه كرد، تا آن را بر هر چه دين است فائق گرداند، هر چند مشركان را ناخوش آيد.		توبه ۳۳
صف ۹		جهانی شدن اسلام در حکومت حضرت مهدی
۱۰وَذَكِّرْ‌هُم بِأَيَّامِ اللَّـهِ
و روزهاى خدا را به آنان يادآورى كن		ابراهیم ۵از امام باقر(ع) روایت شده که روزهای خداوند سه روز است: روزی که قائم بپا خیزد، روز رجعت و روز قیامت.
۱۱قَالَ رَ‌بِّ فَأَنظِرْ‌نِي إِلَىٰ يَوْمِ يُبْعَثُونَ قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ الْمُنظَرِ‌ينَ إِلَىٰ يَوْمِ الْوَقْتِ الْمَعْلُومِ
گفت: «پروردگارا، پس مرا تا روزى كه برانگيخته خواهند شد مهلت ده.» فرمود: «تو از مهلت‌يافتگانى، تا روز [و] وقت معلوم.»		حجر ۳۶-۳۸بر پایه روایتی از امام صادق(ع)، وقت معلوم در این آیه به وقت قیام قائم آل محمد(ص) تفسیر شده است.
۱۲وَلَقَدْ آتَيْنَاكَ سَبْعًا مِّنَ الْمَثَانِي وَالْقُرْ‌آنَ الْعَظِيمَ
و به راستى، به تو سبع المثانى [سوره فاتحه‌] و قرآن بزرگ را عطا كرديم.		حجر ۸۷قرآن العظیم به امام زمان تفسیر شده است.
۱۳...وَمَن قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِ‌ف فِّي الْقَتْلِ ۖ إِنَّهُ كَانَ مَنصُورً‌ا
...و هر كس مظلوم كشته شود، به سرپرست وى قدرتى داده‌ايم، پس [او] نبايد در قتل زياده‌روى كند، زيرا او [از طرف شرع‌] يارى شده است.		اسراء ۳۳برپایه روایاتی، این آیه مربوط به امام حسین(ع) و ولی دم او حضرت مهدی(ع) است.
۱۴وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ ۚ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا
و بگو: «حق آمد و باطل نابود شد. آرى، باطل همواره نابودشدنى است.»		اسراء ۸۱از امام باقر(ع) در معنای در تفسیر آیه نقل شده، هنگامی که امام قائم(ع) قیام کند، دولت باطل برچیده می‌شود.
۱۵يَعْلَمُ مَا بَيْنَ أَيْدِيهِمْ وَمَا خَلْفَهُمْ وَلَا يُحِيطُونَ بِهِ عِلْمًا
آنچه را كه آنان در پيش دارند و آنچه را كه پشت سر گذاشته‌اند مى‌داند و حال آنكه ايشان بدان دانشى ندارند.		طه ۱۱۰از امام صادق(ع) روایت شده که منظور از عبارت «وَمَا خَلْفَهُمْ»، اخبار حضرت مهدی(ع) است.
۱۶وَلَقَدْ عَهِدْنَا إِلَىٰ آدَمَ مِن قَبْلُ فَنَسِيَ وَلَمْ نَجِدْ لَهُ عَزْمًا
و به يقين پيش از اين با آدم پيمان بستيم، و[لى آن را] فراموش كرد و براى او عزمى [استوار] نيافتيم.		طه ۱۱۵بر پایه روایتی از امام باقر(ع) در تفسیر این آیه، خدا از پیامبران بر ربوبیت خود، نبوت پیامبر اسلام و امامت امامان شیعه و نیز به مهدی که به وسیله او برای دینش یاری می‌گیرد، دولتش را به سبب او آشکار می‌سازد و از دشمنانش انتقام می‌گیرد، پیمان گرفت.
۱۷قُلْ كُلٌّ مُّتَرَ‌بِّصٌ فَتَرَ‌بَّصُوا ۖ فَسَتَعْلَمُونَ مَنْ أَصْحَابُ الصِّرَ‌اطِ السَّوِيِّ وَمَنِ اهْتَدَىٰ
بگو: «همه در انتظارند. پس در انتظار باشيد. زودا كه بدانيد ياران راه راست كيانند و چه كسى راه‌يافته است.»		طه ۱۳۵در روایتی از امام کاظم(ع)، صراط سوی (راه میانه) حضرت قائم(ع) دانسته شده و هدایت مربوط به کسی است که به طاعت او راه یافته باشد.
۱۸وَكُنَّا نُكَذِّبُ بِيَوْمِ الدِّينِ حَتَّىٰ أَتَانَا الْيَقِينُ
و روز جزا را دروغ مى‌شمرديم، تا مرگ ما در رسيد».		مدثر ۴۶-۴۷یوم الدین به روز قائم و یقین به روز ظهور حضرت مهدی تفسیر شده است.
۱۹وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظَاهِرَ‌ةً وَبَاطِنَةً
و نعمت‌هاى ظاهر و باطن خود را بر شما تمام كرده است		لقمان ۲۰در روایتی امام موسی بن جعفر(ع) نعمت باطنی را به امام غائب تفسیر کرده است.
۲۰وَلَئِن جَاءَ نَصْرٌ‌ مِّن رَّ‌بِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمْ
و اگر از جانب پروردگارت پيروزى رسد حتماً خواهند گفت: «ما با شما بوديم.»		عنکبوت ۱۰از امام صادق(ع) روایت شده، منظور از نصرت پروردگار، حضرت قائم(ع) است.
۲۱وَيُرِ‌يدُ اللَّـهُ أَن يُحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمَاتِهِ وَيَقْطَعَ دَابِرَ‌ الْكَافِرِ‌ينَ لِيُحِقَّ الْحَقَّ وَيُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِ‌هَ الْمُجْرِ‌مُونَ
و[لى‌] خدا مى‌خواست حق [اسلام‌] را با كلمات خود ثابت و كافران را ريشه‌كن كند. تا حق را ثابت و باطل را نابود گرداند، هر چند بزهكاران خوش نداشته باشند.		انفال ۷-۸در روایتی از امام باقر(ع) در تفسیر آیه منظور از کسی که باطل را نابود می‌سازد امام زمان دانسته شده است.
۲۲إِنَّ اللَّـهَ مُبْتَلِيكُم بِنَهَرٍ فَمَن شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي
«‌خداوند شما را به وسیله رودخانه‌ه‏ایی خواهد آزمود. پس هر کس از آن بنوشد از [پیروان‏] من نیست		بقره ۲۴۹از امام صادق(ع) در ذیل این آیه نقل شده که اصحاب امام زمان(ع) هم، مانند یاران طالوت، امتحان و آزمایش می‌شوند.
۲۳وَالْعَصْرِ‌ إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِي خُسْرٍ‌
سوگند به عصر [غلبه حق بر باطل‌]، كه واقعاً انسان دستخوش زيان است		عصردر روایتی از امام صادق (ع) نقل شده منظور از عصر در این آیه، زمان ظهور و خروج قائم(ع) است.
۲۴وَذَٰلِكَ دِينُ الْقَيِّمَةِ
و دين [ثابت و] پايدار همين است.		بینه ۲۵بر پایه روایتی امام صادق(ع) منظور از «دِينُ الْقَيِّمَة» را حضرت قائم دانسته است.
۲۵سَلَامٌ هِىَ حَتَّىٰ مَطْلَعِ الْفَجْرِ‌
[آن شب‌] تا دمِ صبح، صلح و سلام است.		قدر ۵در حدیثی از امام صادق (ع)، از عبارت «مَطْلَعِ الْفَجْر» به طلوع فجر حضرت قائم (ع) تعبیر شده‌است.
۲۶وَالنَّهَارِ إِذَا تَجَلَّی
سوگند به روز چون جلوه‌گرى آغازد		لیل ۲در برخی از روایات ائمه (ع)، ذیل این آیه از (روز)، به ظهور امام زمان (ع) تفسیر شده‌است.
۲۷وَالنَّهَارِ إِذَا جَلَّاهَا
سوگند به روز چون [زمين را] روشن گرداند		شمس ۳امام صادق (ع) در روایتی، «روز» را در این آیه به حضرت قائم (ع) تفسیر کردند.
۲۸وَالْفَجْرِ
سوگند به سپيده‌دم		فجر ۱امام صادق (ع) فجر را در این آیه به قائم تفسیر کرده است.
۲۹وَالسَّمَاءِ ذَاتِ الْبُرُوجِ
سوگند به آسمان آكنده از برج		بروج ۱از پیامبر نقل شده که منظور از بروج در این آیه امامان هستند که نخستین آنان علی(ع) وآخرینشان مهدی است.
۳۰هَلْ أَتَاک حَدِیثُ الْغَاشِیةِ وُجُوهٌ یوْمَئِذٍ خَاشِعَةٌ عَامِلَةٌ نَّاصِبَةٌ تَصْلَیٰ نَارًا حَامِیةً
آیا خبر «غاشیه» به تو رسیده است؟ در آن روز، چهره‌هایی زبونند، که تلاش کرده، رنج [بیهوده‌] برده‌اند. [ناچار] در آتشی سوزان درآیند.		غاشیه ۱-۴در روایتی از امام صادق (ع) این آیه به قیام حضرت قائم تفسیر شده‌است.
۳۱فَلَا أُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ الْجَوَارِ‌ الْكُنَّسِ
نه، نه! سوگند به اختران گردان، [كز ديده‌] نهان شوند و از نو آيند		تکویر ۱۵-۱۶در روایتی از امام باقر (ع) این آیه اشاره به غیبت امام زمان و ظهورشان دارد.
۳۲فَذَٰلِكَ يَوْمَئِذٍ يَوْمٌ عَسِيرٌ‌ عَلَى الْكَافِرِ‌ينَ غَيْرُ‌ يَسِيرٍ‌
آن روز [چه‌] روز ناگوارى است! بر كافران آسان نيست.		مدثر ۱۰-۹از امام صادق (ع) نقل شده که این آیه اشاره به ظهور و قیام امام زمان دارد.
۳۳حَتَّىٰ إِذَا رَ‌أَوْا مَا يُوعَدُونَ فَسَيَعْلَمُونَ مَنْ أَضْعَفُ نَاصِرً‌ا وَأَقَلُّ عَدَدًا
[باش‌] تا آنچه را وعده داده مى‌شوند ببينند، آنگاه دريابند كه ياور چه كسى ضعيف‌تر و كدام يك شماره‌اش كمتر است.		جن ۲۴در روایتی امام کاظم(ع) منظور از این آیه را امام زمان و یارانش دانسته است.
۳۴خَاشِعَةً أَبْصَارُ‌هُمْ تَرْ‌هَقُهُمْ ذِلَّةٌ ۚ ذَٰلِكَ الْيَوْمُ الَّذِي كَانُوا يُوعَدُونَ
ديدگانشان فرو افتاده، [غبار] مذلّت آنان را فرو گرفته است. اين است همان روزى كه به ايشان وعده داده مى‌شد.		معارج ۴۴امام باقر (ع) در تفسیر این آیه می فرماید؛ منظور از روز موعود، روز خروج وظهور حضرت قائم (ع) است.
۳۵وَالَّذِينَ يُصَدِّقُونَ بِيَوْمِ الدِّينِ
و كسانى كه روز جزا را باور دارند.		معارج ۲۶امام باقر (ع) درباره این آیه می فرماید: منظور از روز جزا، روز ظهور وخروج حضرت قائم (ع) است.
۳۶قُلْ أَرَ‌أَيْتُمْ إِنْ أَصْبَحَ مَاؤُكُمْ غَوْرً‌ا فَمَن يَأْتِيكُم بِمَاءٍ مَّعِينٍ
بگو: «به من خبر دهيد، اگر آب [آشاميدنى‌] شما [به زمين‌] فرو رود، چه كسى آب روان برايتان خواهد آورد؟»		ملک ۳۰در روایاتی از ائمه (ع)، این آیه به ظهور حضرت مهدی (ع) و عدل جهان گستر او تفسیر شده‌است.
۳۷يُرِ‌يدُونَ لِيُطْفِئُوا نُورَ‌ اللَّهِ بِأَفْوَاهِهِمْ وَاللَّـهُ مُتِمُّ نُورِ‌هِ وَلَوْ كَرِ‌هَ الْكَافِرُ‌ونَ
مى‌خواهند نور خدا را با دهان خود خاموش كنند و حال آنكه خدا -گر چه كافران را ناخوش افتد- نور خود را كامل خواهد گردانيد.		صف ۸امام موسی کاظم(ع) درباره عبارت «خداوند نور خود را كامل خواهد گردانيد» نقل شده که یعنی ولایت قائم(ع).
۳۸اعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ يُحْيِي الْأَرْ‌ضَ بَعْدَ مَوْتِهَا
بدانيد كه خدا زمين را پس از مرگش زنده مى‌گرداند.		حدید ۱۷در روایتی از امام باقر (ع)، زنده کردن زمین به وسیله حضرت مهدی تفسیر شده‌است.
۳۹يُعْرَ‌فُ الْمُجْرِ‌مُونَ بِسِيمَاهُمْ فَيُؤْخَذُ بِالنَّوَاصِي وَالْأَقْدَامِ
تبهکاران از سیمایشان شناخته می‌شوند و از پیشانی و پایشان بگیرند.		الرحمن ۴۱هنگام قیام، خداوند شناخت چهره‌ها را به امام زمان عطا می‌کند.
۴۰فَوَرَ‌بِّ السَّمَاءِ وَالْأَرْ‌ضِ إِنَّهُ لَحَقٌّ مِّثْلَ مَا أَنَّكُمْ تَنطِقُونَ
پس سوگند به پروردگار آسمان و زمين، كه واقعاً او حق است همان گونه كه خود شما سخن مى‌گوييد.		ذاریات ۲۳در روایتی از امام زین العابدین (ع) حق، به قیام امام زمان تفسیر شده‌است.
۴۱وَاسْتَمِعْ يَوْمَ يُنَادِ الْمُنَادِ مِن مَّكَانٍ قَرِ‌يبٍ يَوْمَ يَسْمَعُونَ الصَّيْحَةَ بِالْحَقِّ ۚ ذَٰلِكَ يَوْمُ الْخُرُ‌وجِ
و روزى كه منادى از جايى نزديك ندا درمى‌دهد، به گوش باش. روزى كه فرياد [رستاخيز] را به حق مى‌شنوند، آن [روز] روز بيرون آمدن [از زمين‌] است.		ق ۴۱-۴۲در حدیثی از امام صادق(ع)، صیحه به نام امام زمان و یوم الخروج به رجعت تفسیر شده‌است.
۴۲لَوْ تَزَيَّلُوا لَعَذَّبْنَا الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا
اگر [كافر و مؤمن‌] از هم متمايز مى‌شدند، قطعاً كافران را به عذاب دردناكى معذب مى‌داشتيم.		فتح ۲۵در روایتی از امام صادق (ع) مراد آیه اینست: به تأخیر انداختن مجازات منافقین و کفار تا ظهور افراد باایمانی که در صلب آنهاست
۴۳قُل لِّلَّذِينَ آمَنُوا يَغْفِرُ‌وا لِلَّذِينَ لَا يَرْ‌جُونَ أَيَّامَ اللَّـهِ لِيَجْزِيَ قَوْمًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ
به كسانى كه ايمان آورده‌اند بگو تا از كسانى كه به روزهاى [پيروزى‌] خدا اميد ندارند درگذرند، تا [خدا هر] گروهى را به [سبب‌] آنچه مرتكب مى‌شده‌اند به مجازات رساند.		جاثیه ۱۴در حدیثی از امام صادق (ع)، روز قیام امام زمان از ایام الله است.
۴۴هَلْ يَنظُرُ‌ونَ إِلَّا السَّاعَةَ أَن تَأْتِيَهُم بَغْتَةً وَهُمْ لَا يَشْعُرُ‌ونَ
آيا جز [اين‌] انتظار مى‌برند كه رستاخيز -در حالى كه حدس نمى‌زنند- ناگهان بر آنان در رسد؟		زخرف ۶۶در تفسیر «ساعةَ بغتةً» در روایتی امام باقر(ع) منظور از ساعت را ظهور و قیام حضرت مهدی دانسته است.
۴۵وَلَمَنِ انتَصَرَ‌ بَعْدَ ظُلْمِهِ فَأُولَئِكَ مَا عَلَيْهِم مِّن سَبِيلٍ
و هر كه پس از ستم [ديدن‌] خود، يارى جويد [و انتقام گيرد] راه [نكوهشى‌] بر ايشان نيست.		شوری ۴۱برپایه روایتی که از امام باقر در تفسیر القمی نقل شده، آیه به انتقام‌گرفتن، امام زمان و یارانش از بنی‌امیه ، تکذیب‌کنندگان و ناصبی‌ها تفسیر شده است.
۴۶مَن كَانَ يُرِ‌يدُ حَرْ‌ثَ الْآخِرَ‌ةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْ‌ثِهِ ۖ وَمَن كَانَ يُرِ‌يدُ حَرْ‌ثَ الدُّنْيَا نُؤْتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَ‌ةِ مِن نَّصِيبٍ
كسى كه كِشت آخرت بخواهد، براى وى در كِشته‌اش مى‌افزاييم و كسى كه كِشت اين دنيا را بخواهد به او از آن مى‌دهيم و[لى‌] در آخرت او را نصيبى نيست.		شوری ۲۰مَا لَهُ فِي الْآخِرَ‌ةِ مِن نَّصِيبٍ یعنی در دولت حق با حضرت قائم (ع) نصیب و بهره‌ای نخواهد داشت.
۴۷سَنُرِ‌یهِمْ آیاتِنَا فِی الْآفَاقِ وَفِی أَنفُسِهِمْ حَتَّیٰ یتَبَینَ لَهُمْ أَنَّهُ الْحَقُ
به زودی نشانه‌های خود را در افق‌ها[ی گوناگون‌] و در دلهایشان بدیشان خواهیم نمود، تا برایشان روشن گردد که او خود حق است.		فصلت ۵۳در روایتی امام باقر(ع) این آیه را به خروج وظهور حضرت قائم (ع) تفسیر کرده است.
۴۸لِّنُذِیقَهُمْ عَذَابَ الْخِزْی فِی الْحَیاةِ الدُّنْیا
تا در زندگی دنیا عذاب رسوایی را بدانان بچشانیم		فصلت ۱۶تفسیر «عذاب الخزی» به عذاب دنیوی مخالفان لجوج، قبل از قیام امام زمان (ع).
۴۹وَأَمَّا ثَمُودُ فَهَدَینَاهُمْ فَاسْتَحَبُّوا الْعَمَیٰ عَلَی الْهُدَیٰ فَأَخَذَتْهُمْ صَاعِقَةُ الْعَذَابِ الْهُونِ بِمَا کانُوا یکسِبُونَ
و اما ثمودیان: پس آنان را راهبری کردیم و[لی‌] کوردلی را بر هدایت ترجیح دادند، پس به [کیفر] آنچه مرتکب می‌شدند صاعقه عذاب خفت‌آور آنان را فروگرفت.		فصلت ۱۷امام صادق (ع) ثمود را در این آیه به گروهی از شیعه [که همانند ثمود، از روی سرکشی حقائق وحی را تکذیب کردند] و صاعقه را به عقوبت شمشیر هنگام ظهور تفسیر کرده اند.
۵۰وَأَشْرَ‌قَتِ الْأَرْ‌ضُ بِنُورِ‌ رَ‌بِّهَا
و زمين به نور پروردگارش روشن گردد		زمر ۶۹از امام صادق (ع) نقل شده که پروردگار زمین، یعنی امام زمین که بعد از ظهورش مردم از نورش بهره می‌برند.
۵۱وَلَتَعْلَمُنَّ نَبَأَهُ بَعْدَ حِینٍ
و قطعاً پس از چندی خبر آن را خواهید دانست.		ص ۸۸در روایتی از امام باقر(ع) منظور از «وَلَتَعْلَمُنَّ» هنگام خروج قائم(ع) است.
۵۲وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِ لَإِبْرَ‌اهِيمَ
و بى‌گمان، ابراهيم از پيروان اوست.		صافات ۸۳درباره امامان و از جمله حضرت مهدی و صفات شیعیانشان.
۵۳وَلَوْ تَرَ‌ىٰ إِذْ فَزِعُوا فَلَا فَوْتَ وَأُخِذُوا مِن مَّكَانٍ قَرِ‌يبٍ
و اى كاش مى‌ديدى هنگامى را كه [كافران‌] وحشت‌زده‌اند [آنجا كه راهِ‌] گريزى نمانده است و از جايى نزديك گرفتار آمده‌اند.		سبا ۵۱در بحارالانوار، روایاتی از پیامبر(ص) و امام باقر(ع) نقل شده که نشان می‌دهد از مصادیق این آیه، خروج سفیانی به هنگام قیام حضرت مهدی(ع) است.
۵۴قُلْ يَوْمَ الْفَتْحِ لَا يَنفَعُ الَّذِينَ كَفَرُ‌وا إِيمَانُهُمْ وَلَا هُمْ يُنظَرُ‌ونَ
بگو: «روز پيروزى، ايمان كسانى كه كافر شده‌اند سود نمى‌بخشد و آنان مهلت نمى‌يابند.»		سجده ۲۹از حضرت صادق (ع) روایت شده، روز فتح و پیروزی روزی است که دنیا بر روی حضرت قائم(ع) گشوده می‌شود.
۵۵وَلَنُذِيقَنَّهُم مِّنَ الْعَذَابِ الْأَدْنَىٰ دُونَ الْعَذَابِ الْأَكْبَرِ‌ لَعَلَّهُمْ يَرْ‌جِعُونَ
و قطعاً غير از آن عذاب بزرگتر، از عذاب اين دنيا [نيز] به آنان مى‌چشانيم، اميد كه آنها [به خدا] بازگردند.		سجده ۲۱در روایتی از امام صادق (ع) منظور از عذاب اکبر خروج قائم(ع) با شمشیر در آخر الزمان دانسته شده است.
۵۶وَیوْمَئِذٍ یفْرَ‌حُ الْمُؤْمِنُونَ
و در آن روز است که مؤمنان از یاری خدا شاد می‌گردند.		روم ۴بر پایه روایتی از امام صادق(ع)، منظور از خوشحالی مومنان در آن روز نسبت به قیام و ظهور حضرت قائم(ع) است.
۵۷إِن نَّشَأْ نُنَزِّلْ عَلَيْهِم مِّنَ السَّمَاءِ آيَةً فَظَلَّتْ أَعْنَاقُهُمْ لَهَا خَاضِعِينَ
اگر بخواهيم، معجزه‌اى از آسمان بر آنان فرود مى‌آوريم، تا در برابر آن، گردن‌هايشان خاضع گردد.		شعراء ۴از امام باقر(ع) نقل شده: این آیه درباره قائم آل محمد(ص) نازل شده که اسم او از سوی آسمان اعلام خواهد شد.
۵۸أَفَرَ‌أَيْتَ إِن مَّتَّعْنَاهُمْ سِنِينَ ﴿٢٠٥﴾ ثُمَّ جَاءَهُم مَّا كَانُوا يُوعَدُونَ ﴿٢٠٦﴾ مَا أَغْنَىٰ عَنْهُم مَّا كَانُوا يُمَتَّعُونَ
مگر نمى‌دانى كه اگر سالها آنان را برخوردار كنيم، (۲۰۵) و آنگاه آنچه كه [بدان‌] بيم داده مى‌شوند بديشان برسد، (۲۰۶) آنچه از آن برخوردار مى‌شدند، به كارشان نمى‌آيد [و عذاب را از آنان دفع نمى‌كند]؟		شعراء ۲۰۵-۲۰۷در روایتی از امام صادق (ع) در تفسیر این آیه، « ما كَانُوا يُوعَدُون» به ظهور و قیام امام زمان و « ما كَانُوا يُمَتَّعُون» به بنی‌امیه تفسیر شده‌است.
۵۹اللَّـهُ نُورُ‌ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ ۚ مَثَلُ نُورِ‌هِ كَمِشْكَاةٍ فِيهَا مِصْبَاحٌ ۖ الْمِصْبَاحُ فِي زُجَاجَةٍ ۖ الزُّجَاجَةُ كَأَنَّهَا كَوْكَبٌ دُرِّ‌يٌّ يُوقَدُ مِن شَجَرَ‌ةٍ مُّبَارَ‌كَةٍ زَيْتُونَةٍ لَّا شَرْ‌قِيَّةٍ وَلَا غَرْ‌بِيَّةٍ يَكَادُ زَيْتُهَا يُضِيءُ وَلَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نَارٌ‌ ۚ نُّورٌ‌ عَلَىٰ نُورٍ‌ ۗ يَهْدِي اللَّـهُ لِنُورِ‌هِ مَن يَشَاء
خدا نور آسمان‌ها و زمین است. مَثَل نور او چون چراغدانی است که در آن چراغی و آن چراغ در شیشه‌ای است. آن شیشه گویی اختری درخشان است که از درختِ خجسته زیتونی که نه شرقی است و نه غربی، افروخته می‌شود. نزدیک است که روغنش -هرچند بدان آتشی نرسیده باشد- روشنی بخشد. روشنی بر روی روشنی است. خدا هر که را بخواهد با نور خویش هدایت می‌کند.		نور ۳۵در روایتی از امام علی(ع)، « يَهْدِي اللَّـهُ لِنُورِ‌هِ مَن يَشَاء» به حضرت مهدی (ع) تفسیر شده‌است.
۶۰الَّذِينَ إِن مَّكَّنَّاهُمْ فِي الْأَرْ‌ضِ أَقَامُوا الصَّلَاةَ وَآتَوُا الزَّكَاةَ وَأَمَرُ‌وا بِالْمَعْرُ‌وفِ وَنَهَوْا عَنِ الْمُنكَرِ‌ ۗ وَلِلَّـهِ عَاقِبَةُ الْأُمُورِ‌
همان كسانى كه چون در زمين به آنان توانايى دهيم، نماز برپا مى‌دارند و زكات مى‌دهند و به كارهاى پسنديده وامى‌دارند و از كارهاى ناپسند باز مى‌دارند و فرجام همه كارها از آنِ خداست.		حج ۴۱در بعضی از روایات، این آیه‌ به حضرت مهدی (ع) و یارانش تفسیر شده‌است.
۶۱وَيَقُولُونَ لَوْلَا أُنزِلَ عَلَيْهِ آيَةٌ مِّن رَّ‌بِّهِ ۖ فَقُلْ إِنَّمَا الْغَيْبُ لِلَّـهِ فَانتَظِرُ‌وا إِنِّي مَعَكُم مِّنَ الْمُنتَظِرِ‌ينَ
و مى‌گويند: «چرا معجزه‌اى از جانب پروردگارش بر او نازل نمى‌شود؟» بگو: «غيب فقط به خدا اختصاص دارد. پس منتظر باشيد كه من هم با شما از منتظرانم.»		یونس ۲۰در روایتی از امام صادق (ع) غیب به حضرت قائم تفسیر شده‌است.
۶۲أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُ‌وا السَّيِّئَاتِ أَن يَخْسِفَ اللَّـهُ بِهِمُ الْأَرْ‌ضَ أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَيْثُ لَا يَشْعُرُ‌ونَ
آيا كسانى كه تدبيرهاى بد مى‌انديشند، ايمن شدند از اينكه خدا آنان را در زمين فرو ببرد، يا از جايى كه حدس نمى‌زنند عذاب برايشان بيايد؟		نحل ۴۵در روایتی از امام صادق (ع) درباره تفسیر آیه، به ظهور مردی از آل محمد (ص) به همراه سیصد و سیزده تن و خسف بیدا اشاره شده‌است.
۶۳أَتَىٰ أَمْرُ‌ اللَّهِ فَلَا تَسْتَعْجِلُوهُ ۚ سُبْحَانَهُ وَتَعَالَىٰ عَمَّا يُشْرِ‌كُونَ
[هان‌] امر خدا دررسيد، پس در آن شتاب مكنيد. او منزّه و فراتر است از آنچه [با وى‌] شريك مى‌سازند.		نحل ۱در روایات ائمه (ع) منظور از امرالله، به ظهور امام زمان (ع) اشاره دارد.
۶۴حَتَّىٰ إِذَا اسْتَيْأَسَ الرُّ‌سُلُ وَظَنُّوا أَنَّهُمْ قَدْ كُذِبُوا جَاءَهُمْ نَصْرُ‌نَا فَنُجِّيَ مَن نَّشَاءُ ۖ وَلَا يُرَ‌دُّ بَأْسُنَا عَنِ الْقَوْمِ الْمُجْرِ‌مِينَ
تا هنگامى كه فرستادگان [ما] نوميد شدند و [مردم‌] پنداشتند كه به آنان واقعاً دروغ گفته شده، يارىِ ما به آنان رسيد. پس كسانى را كه مى‌خواستيم، نجات يافتند، و[لى‌] عذاب ما از گروه مجرمان برگشت ندارد.		یوسف ۱۱۰در روایتی از علی(ع)، مومنان در دوره غیبت زندگی سختی دارند تا اینکه با نصرت الهی (ظهور امام زمان)، در کارشان گشایش می‌افتد.
۶۵يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللَّـهَ وَأَطِيعُوا الرَّ‌سُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ‌ مِنكُمْ
اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خدا را اطاعت كنيد و پيامبر و اولياى امر خود را [نيز] اطاعت كنيد		نساء ۵۹در تفسیر آیه فایده امام غائب به خورشید پشت ابر تشبیه شده‌ است که مردم از نور خورشید سود می‌برند هر چند که ابری آن را بپوشاند.
۶۶وَلَهُ أَسْلَمَ مَن فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْ‌ضِ طَوْعًا وَكَرْ‌هًا وَإِلَيْهِ يُرْ‌جَعُونَ
هر كه در آسمانها و زمين است خواه و ناخواه سر به فرمان او نهاده است و به سوى او بازگردانيده مى‌شويد.		آل عمران ۸۳در روایتی از امام صادق (ع)، این آیه به ظهور امام زمان و بواسطه آن هدایت همگان به سوی کلمه توحید اشاره دارد.
۶۷يَوْمَ يَأْتِي بَعْضُ آيَاتِ رَ‌بِّكَ لَا يَنفَعُ نَفْسًا إِيمَانُهَا لَمْ تَكُنْ آمَنَتْ مِن قَبْلُ أَوْ كَسَبَتْ فِي إِيمَانِهَا خَيْرً‌ا ۗ قُلِ انتَظِرُ‌وا إِنَّا مُنتَظِرُ‌ونَ
روزى كه پاره‌اى از نشانه‌هاى پروردگارت [پديد] آيد، كسى كه قبلاً ايمان نياورده يا خيرى در ايمان آوردن خود به دست نياورده، ايمان آوردنش سود نمى‌بخشد. بگو: «منتظر باشيد كه ما [هم‌] منتظريم.»		انعام ۱۵۸امام صادق(ع) منظور از یوم در «یوم یأتی بعض آیات ربک» را روز ظهور حضرت قائم دانسته است.
۶۸وَمِن قَوْمِ مُوسَىٰ أُمَّةٌ یهْدُونَ بِالْحَقِّ وَبِهِ یعْدِلُونَ
و از میان قوم موسى جماعتى هستند كه به حق راهنمایى مى‌كنند و به حق داورى مى‌نمایند.		اعراف ۱۵۹در روایتی از امام صادق (ع)، برخی از مومنین قوم موسی (ع)، جزو یاران و یاوران حضرت مهدی (ع) خواهند بود.
۶۹قَالَ لَوْ أَنَّ لِي بِكُمْ قُوَّةً أَوْ آوِي إِلَىٰ رُكْنٍ شَدِيدٍ
[لوط] گفت: «كاش براى مقابله با شما قدرتى داشتم يا به تكيه‌گاهى استوار پناه مى‌جستم.»		هود ۸۰امام صادق(ع) قُوَّة را به نیروی قائم(ع) و رکن شدید را به یاران و اصحاب امام زمان تفسیر کرده است.
۷۰أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّـهَ عَلَىٰ نَصْرِ‌هِمْ لَقَدِيرٌ‌
به كسانى كه جنگ بر آنان تحميل شده، رخصت [جهاد] داده شده است، چرا كه مورد ظلم قرار گرفته‌اند و البته خدا بر پيروزى آنان سخت تواناست.		حج ۳۹امام صادق (ع) این آیه را درباره حضرت قائم (ع) می‌داند چون که خروج کند، برای امام حسین(ع) خونخواهی نماید.
۷۱إِنَّهُمْ يَكِيدُونَ كَيْدًا وَأَكِيدُ كَيْدًا فَمَهِّلِ الْكَافِرِينَ أَمْهِلْهُمْ رُوَيْدًا
آنان دست به نيرنگ مى‌زنند و [من نيز] دست به نيرنگ مى‌زنم. پس كافران را مهلت ده و كمى آنان را به حال خود واگذار.		طارق ۱۵-۱۷از امام صادق(ع) نقل شده منظور از مهلت به کافران این است که تا زمان خروج و ظهور امام زمان، به آنان مهلت داده می‌شود.
۷۲أَمَّن يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ‌ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْ‌ضِ ۗ أَإِلَـٰهٌ مَّعَ اللَّـهِ ۚ قَلِيلًا مَّا تَذَكَّرُ‌ونَ
[كيست‌] آن كس كه درمانده را -چون وى را بخواند- اجابت مى‌كند و گرفتارى را برطرف مى‌گرداند و شما را جانشينان اين زمين قرار مى‌دهد؟ آيا معبودى با خداست؟ چه كم پند مى‌پذيريد.		نمل ۶۲در بعضی از روایات. آیه مورد بحث، به قیام حضرت مهدی (ع) تفسیر شده‌است و منظور از مضطر هم به امام زمان تفسیر شده‌است.

پانویس

  1. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۳۲۷.
  2. ↑ طوسی، الغیبه، ۱۴۱۱ق، ص۱۸۴.
  3. ↑ طوسی، التبیان، دار احیاء التراث العربی، ج۷، ص۴۵۷.
  4. ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۱۸.
  5. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ۳۱۳.
  6. ↑ مجلسی، بحار الانوار، ۱۴۰۳ق، ج۵۲، ص۲۲۹.
  7. ↑ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۱۹۹.
  8. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۱۴۲-۱۴۳.
  9. ↑ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۲، ص۳۳۸.
  10. ↑ بحرانی، البرهان، ۱۳۷۴ش، ج۳، ص۲۸۶.
  11. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۴۲.
  12. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۵۰.
  13. ↑ ابن قولویه، کامل الزیارات، ۱۳۵۶ش، ص۶۳.
  14. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۸۷.
  15. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۶۵.
  16. ↑ صفار قمی، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۷۰.
  17. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۳۱۷.
  18. ↑ کوفی، تفسیر فرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۶۵۸.
  19. ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۶۸.
  20. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۱۴۹.
  21. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۵۰.
  22. ↑ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۳۱۶.
  23. ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۶۵۶.
  24. ↑ استرآبادی، تأویل آیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۸۰۱.
  25. ↑ استرآبادی، تأویل آیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۷۹۴.
  26. ↑ قمی، تفسیر القمی، ج۲، ص۴۲۵.
  27. ↑ استرآبادی، تأویل آیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۷۷۸.
  28. ↑ استرآبادی، تأویل آیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۷۷۸.
  29. ↑ مفید، الاختصاص، ۱۴۱۳ق، ص۲۲۴.
  30. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۵۰.
  31. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۴۱.
  32. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۴۳.
  33. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۳۴۳.
  34. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۷۰۱.
  35. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۸۷.
  36. ↑ عروسی حویزی، نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۳۸۷.
  37. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۳۲.
  38. ↑ عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۲۴۲.
  39. ↑ صفار قمی، بصائر الدرجات، ۱۴۰۴ق، ج۱، ص۳۵۶.
  40. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۵۹۶.
  41. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۳۲۷.
  42. ↑ عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۵، ص۷۰.
  43. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۵۵۸-۵۵۹
  44. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۵۵۲.
  45. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۲۷۸.
  46. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۳۶.
  47. ↑ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۹.
  48. ↑ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۲۶۹.
  49. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۷۷۷.
  50. ↑ فیض کاشانی، تفسیر الصافی، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۳۳۱.
  51. ↑ کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۸، ص۲۸۷.
  52. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۴۸۶.
  53. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۵۷.
  54. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۴۳۸.
  55. ↑ بحرانی، البرهان، ۱۳۷۴ش، ج۴، ص۴۰۱.
  56. ↑ طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۴۶۴-۴۶۵.
  57. ↑ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهره، ۱۴۰۹ق، ص۳۸۳-۳۸۴.
  58. ↑ یزدی حائری، الزام الناصب، ۱۴۲۲ق، ج۱، ص۷۹.
  59. ↑ بحرانی، المحجة فیما نزل فی القائم الحجه (ع)، ۱۴۲۷ق، ص۱۵۹.
  60. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۸۷.
  61. ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۱، ص۱۸.
  62. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۶۵-۶۶.
  63. ↑ نعمانی، الغیبه، ۱۳۹۷ق، ص۱۹۸.
  64. ↑ طبری، دلائل الامامه، ۱۴۱۳ق، ص۴۷۱.
  65. ↑ خزاز قمی، کفایه الاثر، ۱۴۰۱ق، ص۵۴-۵۵.
  66. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۱، ص۱۳.
  67. ↑ صدوق، کمال الدین، ۱۳۹۵ق، ج۲، ص۳۵۷.
  68. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۳۲.
  69. ↑ عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۱۵۷.
  70. ↑ حایری یزدی، الزام الناصب، ۱۴۲۲ق، ج۲، ص۲۷۷.
  71. ↑ قمی، تفسیر القمی، ۱۴۰۴ق، ج۲، ص۴۱۶.
  72. ↑ عروسی حویزی، تفسیر نور الثقلین، ۱۴۱۵ق، ج۴، ص۹۴.

منابع

  • ابن قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، تصحیح عبدالحسین امینی، نجف، دار المرتضویه، ۱۳۵۶ش.
  • استرآبادی، علی، تأویل الآیات الظاهره فی فضائل العترة الطاهره، تصحیح حسین ولی، قم، مؤسسه النشر الاسلامی، ۱۴۰۹ق.
  • بحرانی، سید هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه بعثه، ۱۳۷۴ش.
  • بحرانی، سید هاشم، المحجة فیما نزل فی القائم الحجه، تحقیق طالب زکی، قم، دار الموده، ۱۴۲۷ق.
  • خزاز رازی، علی بن محمد، کفایة الاثر فی النص علی الائمة الاثنی عشر، تصحیح عبداللطبف کوهمری، بیدار، قم، ۱۴۰۱ق.
  • صدوق، محمد بن علی، کمال الدین و تمام النعمه، تصحیح علی اکبر غفاری، تهران، اسلامیه، ۱۳۹۵ق.
  • صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد، تصحیح محسن بن عباسعلی کوچه باغی، قم، مکتبة آیة الله المرعشی النجفی، ۱۴۰۴ق.
  • طبری، محمد بن جریر، دلائل الامامه، تصحیح قسم الدراسات الاسلامیه مؤسسه البعثه، قم، بعثت، ۱۴۱۳ق.
  • طوسی، محمد بن حسن، التبیان فی تفسیر القرآن، تحقیق احمد قصیر عاملی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
  • طوسی، محمد بن حسن، الغیبه للحجه، تصحیح عبادالله تهرانی و علی احمد ناصح، قم، دار المعارف الاسلامیه، ۱۴۱۱ق.
  • عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، تحقیق سید هاشم رسولی محلاتی، قم، انتشارات اسماعیلیان، ۱۴۱۵ق.‏
  • عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تصحیح سید هاشم رسولی محلاتی، تهران، المطبعة العلمیه، ۱۳۸۰ق.
  • فیض کاشانی، محمدمحسن بن شاه مرتضی، تفسیر الصافی، تصحیح حسین اعلمی، تهران، مکتبة الصدر، ۱۴۱۵ق.
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر القمی، تصحیح طیب موسوی جزایری، قم، دار الکتاب، ۱۴۰۴ق.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.
  • کوفی، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات الکوفی، تصحیح کاظم محمد، تهران، مؤسسه الطبع و النشر فی وزارة الارشاد الاسلامی، ۱۴۱۰ق.
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، تصحیح علی‌اکبر غفاری و محمود محرمی زرندی، قم، المؤتمر العالمی لالفیه الشیخ المفید، ۱۴۱۳ق.
  • نعمانی، محمد بن ابراهیم، الغیبه للنعمانی، تصحیح علی اکبر غفاری،‌ تهران، نشر صدوق‌، ۱۳۹۷ق.
  • یزدی حایری، علی، الزام الناصب فی اثبات الحجه الغائب، تصحیح عاشور علی، بیروت، موسسه الاعلمی، ۱۴۲۲ق.

پیوند به بیرون

برگرفته از «https://fa.wikishia.net/index.php?title=فهرست_آیات_مهدویت&oldid=726171»